top of page
logo2.jpg
  • social_insta
Puszcza Białowieska_las_fot Maciej Cieślak.jpg

spacer po lesie jest jak pobyt w najlepszym SPA. Jest zbawienny dla naszego ciała i ducha

LAS = SPA

L-1.png

Jeśli miałabym zrobić tylko jedno noworoczne postanowienie, to brzmiałoby ono z pewnością „Więcej spacerów po lesie!” Taki spacer to wszystko, czego sobie życzę – wyciszenie, ruch, doświadczenie wspaniałych zapachów i to w dodatku świetnych dla zdrowia.

To, jak fenomenalne działanie ma las na nasze samopoczucie i kondycję, odkrywaliśmy całą ekipą pisząc książkę "Ach, zapach. Przewodnik po fantastycznym świecie zapachów."  Nasza pierwsza wyprawa wybraliśmy się do Puszczy Białowieskiej, gdzie dr Katarzyna Simonienko, psychiatra i certyfikowana przewodniczka kąpieli leśnych Forest Therapy Institut, prowadzi Centrum Terapii Lasem.

 

Dr Simonienko podkreśla, że wiedza o prozdrowotnym działaniu lasu płynie dziś nie tyko z intuicyjnego doświadczenia relaksu po leśnych spacerach, ale też z licznych badań. Las (w odróżnieniu od parku to drzewostan tworzący naturalny ekosystem, z naturalnymi piętrami roślinności) wpływa m.in na poziom stresu (badany był poziomu kortyzolu), wyrównywanie ciśnienia czy stymulację układu odpornościowego. Prym w tego rodzaju badaniach wiodą Japończycy, m.in. prof. Yoshifumi Miyazaki z Uniwersytetu Chiba. Linki do kilku wybranych eksperymentów znajdziecie na końcu tekstu. Ale co takiego jest w lesie, że ma on na nas tak dobry wpływ? 

Las dla ciała

 

  • Świeższe powietrze: To banał, ale jakże istotny. Czyste, dobrze natlenione powietrze jest nam niezbędne do sprawnego funkcjonowania - ma pozytywny wpływ na układ oddechowy, dotlenione ciało lepiej funkcjonuje. Lasy są często bogate w tlen dzięki obfitości roślin i drzew, które fotosyntetyzują. 

  • Fitoncydy: Wiele drzew i innych leśnych roślin uwalnia związki zwane fitoncydami, które znajdują się w naturalnych olejkach eterycznych. Mają one działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, stymulują mechanizmy obronne - bo rośliny produkują je właśnie do samoobrony. Wdychanie tych związków może zwiększyć aktywność naszego układu odpornościowego. Każdy las wydziela unikalną mieszankę fitoncydów. Na przykład w lesie sosnowym wyczujemy więcej kamfory czy borneolu oraz alfa-pinenu. Dlatego każdy las w zależności do olejków wydzielanych przez rosnącą w nim roślinność uraczy nas nieco innym koktajlem wzmacniający. 

  • Zapachy: Las to symfonia naturalnych zapachów, od bogatego, ziemistego zapachu leśnego podłoża, żywicznych aromatów drzew iglastych, słodkich nut roślin (choćby niszczycy anyżkowej pachnącej, a jakże, anyżkiem), po zapach czystej wilgoci liści po deszczu. Te naturalne zapachy zmniejszają stres i poprawiają samopoczucie. 

 

Niszczyca anyżkowa (Gloeophyllum odoratum) to grzyb o silnym zapachu anyżu. Pachnie najmocniej, gdy jest świeży i wilgotny, więc szczególnie mocno poczujecie go po deszczu. 

A co jeszcze może zapachnieć nam w lesie? Choćby czosnek niedźwiedzi - czosnkowo, marzanka wonna - sianem lub świeżo skoszoną trawą, bodziszek cuchnący - hmmm głównie spalony olej sezamowy, ale niektórzy wyczuwają też aptekę. 

Fot. Maciej Cieślak 

Www_Puszcza Białowieska_niszczyca_fot Maciej Cieślak.jpg

Las dla duszy 

Spacer po lesie to przede wszystkim czas na chwilę oderwania się od pracowo-domowych przestrzeni. Warto się wtedy skupić na otaczającej nas przyrodzie, choć na chwilę rozejrzeć się dookoła, zwrócić uwagę na dochodzące do nas sygnały natury. Taki spacer to właśnie: 

  • Zachęta do uważności. Leśna gęstwina to wytchnienie dla naszych oczu i głów. A jednocześnie zachęta do skupienia na detalach i na „tu i teraz”.

  • Stymulacja sensoryczna. Lasy dają okazję do wspaniałych wrażeń zmysłowych - od dotyku kory i liści, szelestu liści pod stopami, widoku tańczącego światła słonecznego przez korony drzew, i oczywiście: niezliczone zapachy. Ta złożoność może stymulować nasz mózg w sposób, który jest jednocześnie relaksujący i energetyzujący.

  • Połączenie z naturą. Jesteśmy częścią przyrody, a przebywanie w lesie może pomóc nam lepiej poczuć tę więź. Uczucie bycia częścią całego ekosystemu może z kolei dać poczucie przynależności i zmniejszyć poczucie samotności.

 

Krótko mówiąc, las zapewnia wielozmysłowe oddziaływanie dobrymi wibracjami. które będę działać na całych nas - od pojedynczych komórek naszego ciała, po nasze samopoczucie. 

Próchno to scena wielu aktorów. Wędrując po lesie warto się nad nim pochylić. Można wtedy poczuć aromat zbutwiałego drewna, nieco przypominający zapach ligniny. Ale też cały wachlarz aromatów grzybowych. A na zdjęciu widać niewielkie listki szczawiku zajęczego - gdy tylko rozetrzecie je w palcach, albo jeszcze lepiej - spróbujecie, poczujecie kwaskowe nuty. 

Fot. Maciej Cieślak

Www_Puszcza Białowieska_fot_Maciej_Cieslak_pień drzewa .jpg

***

Więcej o zapachach lasu i wpływie „kąpieli leśnych” na samopoczucie i kondycję fizyczną przeczytacie w książce „Ach, zapach! Przewodnik po fantastycznym świecie zapachów”. Znajdziecie tam m.in. rozdział opisujący spacer po Puszczy Białowieskiej z dr Katarzyną Simonienko. 

 

Link do strony dr Katarzyny Simonienko: tutaj  

 

Link do książki „Ach, zapach! Przewodnik po fantastycznym świecie zapachów” na stronie wydawnictwa Buchmann: tutaj 

Literatura: 

Zhang, Y.; Feng, L.; Duan, W. The Impact of Forest Therapy Programs on Stress Reduction: A Systematic Review. Forests 2023, 14, 1851. https://doi.org/10.3390/f14091851 (dostęp 04.01.2023)

Miyazaki Y, Lee J, Park BJ, Tsunetsugu Y, Matsunaga K. [Preventive medical effects of nature therapy]. Nihon Eiseigaku Zasshi. 2011 Sep;66(4):651-6. Japanese. doi: 10.1265/jjh.66.651. PMID: 21996763. (dostęp 04.01.2023)

L-1.png
bottom of page